Energiebeheer & Netoptimalisatie

 

Strategisch energiebeheer bij netcongestie: In Nederland raakt het elektriciteitsnet op steeds meer plekken vol, wat voor bedrijven tot uitdagingen leidt​. Netcongestie – een “file” op het stroomnet – betekent dat extra vermogen niet altijd beschikbaar is, waardoor groei of verduurzaming kan stagneren​. Strategisch energiebeheer wordt in deze situatie cruciaal. Door bewuster en efficiënter om te gaan met het beschikbare vermogen kunnen bedrijven toch uitbreiden en hun duurzame ambities realiseren, zelfs als het net aan zijn max zit. Dit vergt een proactieve benadering van het energieverbruik: vooruit plannen, real-time monitoren en flexibel inspelen op de capaciteitslimieten.

 

Efficiënt verbruiksprofiel en piekverlaging: Een belangrijk doel is het verminderen van piekbelastingen. Hoogverbruik in korte tijdsvensters belast het net onevenredig en kan voor knelpunten zorgen. Bedrijven kunnen hun energieverbruik spreiden door processen slimmer in te richten: bijvoorbeeld zwaar elektrificerende activiteiten ‘s nachts of buiten piekuren uitvoeren, of noodvermogen en batterijen inzetten om pieken op te vangen. Zo wordt de netcapaciteit optimaal benut zonder overschrijdingen. Het resultaat is een vlakker verbruiksprofiel dat zowel het elektriciteitsnet als de energierekening ontziet. Bovendien stimuleren sommige netbeheerders en energieleveranciers dit gedrag via tijdsgebonden tarieven of contracten die belonen wanneer er minder tijdens piekuren wordt afgenomen. Efficiënt energiebeheer is dus niet alleen technisch verstandig, maar kan ook financieel voordeel opleveren.

 

Technieken voor slim energiegebruik: Diverse technieken en strategieën helpen bij netoptimalisatie en flexibel verbruik:

 

• Demand Response (vraagrespons): vraagrespons houdt in dat een bedrijf zijn elektriciteitsvraag aanpast op signalen vanuit het energiesysteem. Dit kan automatisch gebeuren via slimme regelsystemen of handmatig op basis van prijsprikkels. Concreet betekent het dat apparatuur en processen worden op- of afgeschakeld afhankelijk van bijvoorbeeld dynamische energieprijzen of een seintje van de netbeheerder. Zo wordt energieverbruik verschoven naar momenten waarop het net minder belast is of stroom goedkoper en ruimer beschikbaar is. Dit ontlast het net tijdens kritieke uren en levert vaak kostenbesparingen op.

 

• Slimme netintegratie: door gebruik te maken van slimme meters, sensoren en energiebeheersystemen kunnen bedrijven real-time inzicht krijgen in hun verbruik en productie. Denk aan koppelingen tussen gebouwbeheersystemen en de energiemarkt, of integratie met lokale opwek (zoals zonnepanelen) en opslag. Deze “smart grid”-integratie maakt het mogelijk om vraag en aanbod intern te balanceren. Bijvoorbeeld: bij eigen zonnestroom wordt apparatuur juist ingeschakeld als de zon volop schijnt, of laadstations van elektrisch vervoer worden gedoseerd aangestuurd om pieken te voorkomen. Het bedrijfsnetwerk wordt zo een actieve speler in het grotere energienet, wat zowel stabiliteit als efficiëntie verhoogt.

 

• Energiebeheerstrategieën & opslag: een energiebeheersysteem (EMS) kan voorspellingen, meetdata en ingestelde regels combineren om het verbruik optimaal te sturen. Hiermee kunnen bedrijven strategieën toepassen als peak shaving (piekafvlakking) en load shifting (lasten verschuiven). Ook energieopslag speelt een rol: door in daluren goedkoop stroom op te slaan (bijv. in batterijen of via thermische buffers) en die in piekuren te gebruiken, wordt de afname van het net flexibel en vlakker. Zulke strategieën zorgen voor een betrouwbaar energiesysteem binnen het bedrijf en verminderen de afhankelijkheid van het openbare net tijdens drukke periodes.

 

Onafhankelijke expertise en begeleiding:

Het succesvol toepassen van bovengenoemde maatregelen vereist gespecialiseerde kennis. Onafhankelijke energie-experts kunnen hierbij een sleutelrol spelen. Zij brengen objectief in kaart waar de kansen liggen en welke stappen het meest rendabel en effectief zijn. Zo’n expert (bijvoorbeeld een erkend energieadviseur) kan een energiescan of flexibiliteitsscan uitvoeren om het huidige verbruiksprofiel te analyseren en praktische verbeterpunten aan te wijzen. RVO adviseert ondernemers die met netcongestie te maken krijgen nadrukkelijk om persoonlijk advies in te winnen bij een energieadviseur. Deze onafhankelijke adviseurs hebben geen commerciële banden met specifieke technologieën en kijken dus puur naar wat het beste is voor uw situatie. Ze helpen bij het opstellen van een gefaseerd energieplan, begeleiden de implementatie van technieken zoals hierboven beschreven en kunnen ook ondersteunen in contact met netbeheerders of bij het benutten van subsidies. Dit laatste is belangrijk, want initiatieven zoals de Flex-e subsidieregeling van RVO stimuleren precies dit soort flexibel energiegebruik​. Met onafhankelijke begeleiding kunnen bedrijven de voordelen van strategisch energiebeheer maximaal benutten, in lijn met de overheidsdoelen, zonder verstrikt te raken in productverkoop of deelbelangen. Zo ontstaat een toekomstbestendig energiebeleid dat zowel het bedrijf als het elektriciteitsnet ten goede komt.